การเผาไหม้คือหัวใจ 4 จังหวะ
1 2 3 4 นับสิมีกี่จังหวะ ถ้าจะบอกว่าวัฏจักรออตโต้ (Otto Cycle) คงจะทำหน้านิ่วคิ้วผูกโบว์กันเลยทีเดียว เพื่อเป็นการให้เกียรติ นิโคลัส ออตโต ผู้ริเริ่มผลิตเครื่องยนต์ 4 จังหวะ ให้เราได้มีใช้กันทุกวันนี้ เครื่องยนต์วัฏจักรการทำงานแบบ 4 จังหวะ มีอะไรบ้างเอ่ย บีกิน โซล แทงโก้ ชะ ชะ ช่า จะบ้าหรา? ได้ยินกันมาหนาหูว่า เครื่องยนต์ 4 จังหวะ ตกลงมันคือจังหวะอะไรบ้าง ไปดูกัน
หลักการง่ายๆไม่มากไม่มายมี 4 สเต็ป เราจะมาพูดถึงการเผาไหม้ภายในเครื่องยนต์แต่ละจังหวะกัน
- จังหวะดูด ( Intake) เริ่มต้นจากการที่ลูกสูบด้านบนเคลื่อนที่ลงมาด้านล่างเพื่อดูดส่วนผสม
ไอดี (น้ำมันเชื้อเพลิงและอากาศ) ในกระบอกสูบ โดยผ่านวาล์วไอดี และสิ้นสุดลง
- จังหวะอัด (Compression) เมื่อวาล์วไอดีปิดเรียบร้อย ลูกสูบจะเคลื่อนที่จากข้างล่างขึ้นข้างบน เพื่ออัดส่วนผสมไอดีที่ดูดเข้ามา ทำให้แรงดันในกระบอกสูบสูงขึ้น
- จังหวะระเบิด (Combustion) ต่อเนื่องมาจากจังหวะที่แล้ว เมื่อลูกสูบไปที่ตำแหน่งสูงสุดจะมีการเผาไหม้ หัวเทียนเป็นตัวทำให้เกิดประกายไฟ เพื่อจุดส่วนผสมระหว่างน้ำมันเชื้อเพลิงกับอากาศให้เกิดการเผาไหม้ ในจังหวะนี้เองที่ส่งกำลังออกมาใช้งานกัน ลูกสูบจะเคลื่อนลงสู่ด้านล่าง และวาล์วไอเสียจะเริ่มเปิดออก
- จังหวะคาย (Exhaust) เป็นการทำงานต่อ เมื่อลูกสูบได้รับแรงกระแทกจากการเผาไหม้ ลูกสูบจะเคลื่อนลงมาด้านล่างพร้อมเปิดวาล์วไอเสีย ลูกสูบจะกลับไปด้านบนพร้อมกับกวาดไอเสียออกมา พอลูกสูบขึ้นไปสูงสุด วาล์วไอเสียจะปิด วาล์วไอดีจะเริ่มเปิดเพื่อเข้าสู่จังหวะการดูดอีกครั้ง
เมื่อสิ้นสุด 4 จังหวะ ระบบก็จะทำงานแบบนี้วนไปเรื่อยๆ ความแตกต่างระหว่างการเคลื่อนที่ของลูกสูบ กับลูกปืนใหญ่ คือลูกสูบจะเคลื่อนที่กลับไปกลับมา แต่ลูกปืนใหญ่จะเคลื่อนที่แบบเส้นตรง เพราะในเครื่องยนต์มีก้านลูกสูบ และเพลาข้อเหวี่ยงจะเปลี่ยนการเคลื่อนที่เป็นแบบหมุน ทำให้รถเคลื่อนที่นั่นเอง
รายละเอียดเล็กน้อยๆแบบนี้ที่เราไม่เคยรู้ ก็ได้รู้ เพราะว่าเครื่องยนต์นั้นคือหัวใจสำคัญของรถยนต์ เราจึงต้องดูแลรักษาเขาเป็นอย่างดีเสมือนกับที่เราดูแลตัวเอง
