ถ้าพูดถึงส่วนต่างๆของรถยนต์ ทุกคนคงจะนึกถึง มอเตอร์ คันเร่ง พวงมาลัย ซะส่วนใหญ่ แต่รู้หรือไม่ มีส่วนหนึ่งที่สำคัญที่คุณอาจจะคุ้นหูมาตลอด แต่ไม่รู้ข้อมูลที่แท้จริง นั่นก็คือ ไดนาโมมิเตอร์นั่นเอง

          ไดนาโมมิเตอร์ เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญที่สุดในระบบการทดสอบมอเตอร์และทดสอบเครื่องยนต์ ทำหน้าที่เบรกเพื่อต้านการหมุน หรือเป็นโหลดทางกลให้กับมอเตอร์เครื่องยนต์ที่จะนำมาทดสอบ โดยที่มันจะสามารถแสดงค่าแรงบิดและความเร็ว ณ ขณะที่ทำการเบรกนั้นๆได้ แบ่งเป็น 2 หลักใหญ่ๆนั่นก็คือ แบ่งตามทิศทางการไหล แบ่งตามหลักการทำงานถ้าแบ่งตามทิศทางการไหล โดยไดนาโมมิเตอร์จะแบ่งได้สองชนิดคือ

Driving Dynamometers คือ ไดนาโมมิเตอร์ที่ทำหน้าที่ออกแรงขับโหลด เช่น โหลดที่เป็นปั๊ม หรือพวกโหลดที่เป็นคอมเพรสเซอร์ เป็นต้น

Absorption Dynamometers คือ ไดนาโมมิเตอร์ที่ทำหน้าที่เป็นโหลดของอุปกรณ์ที่จะนำมาทดสอบ เช่น มอเตอร์หรือเครื่องยนต์ เป็นต้น

ถ้าแบ่งตามหลักการทำงาน จะแบ่งได้ 5 อย่าง แต่ในที่นี้จะพูดถึง 2 แบบ นั่นก็คือ

1.แบบ AC และ DC ไดนาโมมิเตอร์แบบ AC เป็นระบบขับเคลื่อนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับนั้นประกอบไปด้วยวงจรขับเคลื่อนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ โดยมอเตอร์อาจจะเป็นได้ทั้งมอเตอร์เหนี่ยวนำหรือมอเตอร์เซอร์โวก็ได้ แต่ด้วยความที่มอเตอร์เซอร์โวมีราคาแพง คนจึงใช้มอเตอร์แบบเหนี่ยวนำซะส่วนใหญ่

          โดยมอเตอร์แบบเหนี่ยวนำ มีแบบจำลองที่ยุ่งยากกว่ามอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงอย่างมาก จะทำให้การควบคุมเป็นไปอย่างเที่ยงตรงและแม่นยำนั้น ต้องใช้การคำนวนทางคณิตศาสตร์อย่างสูง แต่ด้วยในยุคปัจจุบัน มีเจ้าเครื่องมือที่ชื่อว่า ไมโครโปรเซสเซอร์ ที่มีความเร็วในการประมวลที่เร็ว และทำให้การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับเป็นไปอย่างง่ายดาย

2.ไดนาโมมิเตอร์แบบ DC เป็นระบบขับเคลื่อนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงแบบ 4-Quadrants ( 4 ขั้ว ) หรือ 2-Quadrants ( 2 ขั้ว ) แบบ 4-Quadrants จะทำให้ไดนาโมมิเตอร์ทำงานได้ทั้งสองทิศทางการหมุน แต่ถ้าเป็นแบบ 2-Quadrants จะทำงานได้เพียงทิศทางเดียวเท่านั้น ไดนาโมมิเตอร์แบบ DC มีข้อดีอย่างนึงคือ มันสามารถทำงานได้ทั้ง 2 ระบบ นั่นก็คือ Absorption Mode และ Driving Mode ซึ่ง แรงที่จะใช้ในการขับเคลื่อนก็ขึ้นอยู่กับมอเตอร์ไฟตรงในการควบคุมเครื่องยนต์ให้ได้ประสิทธิภาพ จะเห็นได้ว่า ไดนาโมมิเตอร์ทั้ง 2 ชนิดนี้มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกันไป ซึ่งขึ้นอยู่กับเครื่องยนต์และวิธีการใช้ให้เหมาะสมกับรถยนต์ต่างๆของผู้ใช้

นี่ก็เป็นเกร็ดเล็กๆน้อยๆที่เรานำฝากกัน ทำให้คุณทำความรู้จักและสนิทสนมกับไดนาโมมิเตอร์ขึ้น